Đầu tư công là một trong những hoạt động chịu sự quản lý và giám sát của nhà nước theo quy định của pháp luật. Vậy đầu tư công là gì và các loại vốn đầu tư công phổ biến gồm những gì? Thông tin chi tiết sẽ có trong bài viết dưới đây của Kế Toán Gia Khang.
Đầu tư công là gì?
Đầu tư công là hoạt động ghi rõ trong điều 4 khoản 15 của Luật đầu tư công, được xây dựng và áp dụng vào năm 2019. Trong đó, đầu tư công chính là các hoạt động đầu tư như: Quyết định chủ thầu, thẩm định, thành lập chủ đầu tư, dự án… Cho đến việc bàn giao, nghiệm thu, quyết toán, theo dõi, đánh giá công trình… Các hoạt động này do nhà nước đầu tư và quyết định.
Đơn vị chịu trách nhiệm quyết toán kinh phí thực hiện bao gồm cải tạo, bảo trì, nâng cấp, mở rộng… là Bộ tài chính. Các dự án đều phải thực hiện theo trình tự nhất định đã được ghi rõ trong một số điều luật của nhà nước.
Xem thêm: Dịch vụ điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư
Các loại vốn đầu tư công
Việc nắm rõ các loại vốn đầu tư công là gì sẽ giúp các bạn có cái nhìn tổng quan hơn về vấn đề này. Theo đó, vốn đầu tư công bao gồm 5 loại, bao gồm:
Vốn vay nước ngoài và trong nước
Nguồn vốn vay này được sử dụng để thực hiện các dự án cần thiết trong nước. Nguồn vốn trong nước có thể gồm trái phiếu đầu tư, phiếu kho bạc, trái phiếu ngoại tệ… Nói tóm lại nguồn vốn này có thể từ trái phiếu chính phủ hoặc trái phiếu địa phương.
Vốn thuộc ngân sách nhà nước
Nguồn vốn này được giải ngân sau khi quyết định bởi các cơ quan có thẩm quyền từ địa phương đến các bộ ngành. Dự án được thực hiện hoàn toàn dựa vào ngân sách nhà nước, góp phần nâng cao đời sống xã hội, cơ sở hạ tầng.
Khi sử dụng nguồn vốn này thường có khả năng thu hồi vốn chậm hoặc không có khả năng thu hồi vốn nên có thể coi là nguồn vốn không hoàn lại. Tuy nhiên, hiệu quả của việc sử dụng vốn là rất cao, góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, xã hội cho nước nhà.
Vốn tín dụng đầu tư
Vốn tín dụng đầu tư cũng là một nguồn vốn của nhà nước nhưng có mức lãi suất tương đương nguồn vốn ODA. Chính phủ sẽ sử dụng nguồn vốn này để tập trung phát triển kinh tế đất nước và ưu tiên cho các dự án của nhà nước.
Vốn đầu tư từ các chương trình hỗ trợ
Nguồn vốn này có được từ các quốc gia khác hỗ trợ vào các dự án trong nước. Tùy thuộc vào tình hình cụ thể của từng địa phương, dự án mà nhà nước sẽ quyết định thực hiện ở các dự án nào.
Vốn đầu tư của các doanh nghiệp nhà nước
Nguồn vốn này được lấy từ các khoản vốn vay được bảo lãnh bởi Nhà nước hoặc khoản thu lợi nhuận, ngân sách nhà nước đã giải ngân cho doanh nghiệp. Sau khi dự án được thông qua, các doanh nghiệp phải quản lý hay sử dụng theo đúng mục đích để thúc đẩy kinh tế xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.
Nguyên tắc quản lý đầu tư công
Nắm rõ nguyên tắc trong việc quản lý đầu tư công là gì sẽ giúp doanh nghiệp hay cá nhân sử dụng có hiệu quả nguồn vốn. Quy định này được nêu rất rõ trong luật đầu tư công ban hành vào năm 2014 với các nội dung:
- Sử dụng có trách nhiệm nguồn vốn theo đúng nghĩa vụ mà cơ quan quản lý nhà nước ban hành.
- Tuân thủ mọi quy định của pháp luật, kế hoạch mà nhà nước đề ra, trong đó có vấn đề quy hoạch.
- Quá trình đầu tư công cần đảm bảo tính minh bạch, công khai dưới sự giám sát của nhân dân, xã hội.
- Sử dụng nguồn vốn theo đúng quy định trên nguyên tắc đồng bộ, tập trung, lâu dài, tiết kiệm và hiệu quả. Ngoài ra, cũng cần chú ý không gây lãng phí, thất thoát tài sản, nguồn vốn của nhà nước.
Hành vi nào bị cấm khi đầu tư công?
Đối với đầu tư công thì cá nhân, tổ chức phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu:
- Chưa được các cấp có thẩm quyền phê duyệt dự án nhưng tự quyết định đầu tư hoặc quá trình thực hiện không đúng với mục tiêu đã đề ra.
- Không phù hợp với kế hoạch, quy hoạch và không đúng theo quy định pháp luật.
- Quá trình thực hiện đầu tư công có các hành vi sai trái như môi giới hối lộ, đưa hối lộ hay nhận hối lộ.
- Sử dụng vốn đầu tư công không đúng mục đích khi lợi dụng chức vụ và nghĩa vụ của mình.
- Dự án chưa có quyết định, chưa được các cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng đã tự ý yêu cầu tổ chức, cá nhân bỏ vốn.
- Việc sử dụng nguồn vốn có sự thông đồng giữa tổ chức tư vấn và chủ đầu tư dẫn đến lãng phí vốn, thất thoát tài sản của nhà nước.
- Thực hiện hành vi làm giả chứng từ thanh toán, không trung thực khi cung cấp thông tin dẫn đến việc thẩm định bị ảnh hưởng.
Kết luận
Kế Toán Gia Khang vừa giúp các bạn tìm hiểu đầu tư công là gì và các loại vốn đầu tư công phổ biến hiện nay. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về nguồn vốn này để áp dụng sao cho phù hợp.
CÔNG TY TNHH LUẬT GIA KHANG – Đồng Hành Cùng Doanh Nghiệp
- Địa chỉ: 347 Nguyễn Thái Bình, Phường 12, Quận Tân Bình, TPHCM
- 144 – 146 – 148 Lê Lai, Phường Bến Thành, Quận 1, TPHCM
- Điện thoại: 0886 12 15 66 – 0915 18 90 66
- Email: luatgiakhang@gmail.com
- Website: https://Ketoangiakhang.vn
